Logo Header
  1. Môn Toán
  2. Bài 31. Định nghĩa và ý nghĩa của đạo hàm

Bài 31. Định nghĩa và ý nghĩa của đạo hàm

Chinh phục đỉnh cao Toán 11 và đặt nền móng vững chắc cho cánh cửa Đại học với nội dung Bài 31. Định nghĩa và ý nghĩa của đạo hàm trong chuyên mục Sách giáo khoa Toán 11 trên nền tảng tài liệu toán! Bộ bài tập toán trung học phổ thông, được biên soạn chuyên sâu, bám sát chặt chẽ chương trình Toán lớp 11 và định hướng các kỳ thi quan trọng, cam kết tối ưu hóa toàn diện quá trình ôn luyện. Qua đó, học sinh không chỉ làm chủ kiến thức phức tạp mà còn rèn luyện tư duy giải quyết vấn đề, sẵn sàng cho các kỳ thi và chương trình đại học, nhờ phương pháp tiếp cận trực quan, logic và mang lại hiệu quả học tập vượt trội.

Bài 31. Định nghĩa và ý nghĩa của đạo hàm - SBT Toán 11 - Kết nối tri thức

Chào mừng các em học sinh đến với bài học Bài 31. Định nghĩa và ý nghĩa của đạo hàm trong sách bài tập Toán 11 Kết nối tri thức. Bài học này sẽ giúp các em nắm vững khái niệm đạo hàm, hiểu rõ ý nghĩa hình học và vật lý của đạo hàm, cũng như cách áp dụng đạo hàm vào giải quyết các bài toán thực tế.

Giaibaitoan.com cung cấp lời giải chi tiết, dễ hiểu, giúp các em tự học hiệu quả và đạt kết quả cao trong môn Toán.

Bài 31. Định nghĩa và ý nghĩa của đạo hàm - SBT Toán 11 - Kết nối tri thức

Đạo hàm là một khái niệm cơ bản và quan trọng trong giải tích, đóng vai trò then chốt trong việc nghiên cứu sự thay đổi của hàm số. Bài viết này sẽ trình bày chi tiết về định nghĩa, ý nghĩa hình học, ý nghĩa vật lý và các ứng dụng của đạo hàm trong chương trình Toán 11 - Kết nối tri thức.

1. Định nghĩa đạo hàm

Giả sử hàm số f(x) xác định trên khoảng (a; b) chứa điểm x0. Nếu tồn tại giới hạn hữu hạn:

limh→0f(x0 + h) - f(x0) / h = L

thì ta nói hàm số f(x) có đạo hàm tại điểm x0, ký hiệu là f'(x0) hoặc f’(x0), và L được gọi là giá trị của đạo hàm của f(x) tại x0.

Đạo hàm của hàm số f(x) tại x0 biểu thị tốc độ thay đổi tức thời của hàm số tại điểm đó.

2. Ý nghĩa hình học của đạo hàm

Đạo hàm f'(x0) của hàm số f(x) tại điểm x0 là hệ số góc của tiếp tuyến của đồ thị hàm số f(x) tại điểm (x0; f(x0)).

Tiếp tuyến là đường thẳng tiếp xúc với đồ thị hàm số tại một điểm duy nhất. Hệ số góc của tiếp tuyến cho biết độ dốc của đường thẳng này.

3. Ý nghĩa vật lý của đạo hàm

Trong vật lý, đạo hàm thường được sử dụng để biểu diễn vận tốc và gia tốc.

  • Nếu s(t) là hàm biểu diễn quãng đường đi được của một vật chuyển động theo thời gian t, thì đạo hàm s'(t) biểu thị vận tốc tức thời của vật tại thời điểm t.
  • Đạo hàm của vận tốc v'(t) biểu thị gia tốc tức thời của vật tại thời điểm t.

4. Các quy tắc tính đạo hàm

Để tính đạo hàm một cách nhanh chóng và hiệu quả, chúng ta cần nắm vững các quy tắc tính đạo hàm cơ bản:

  • Đạo hàm của hằng số: (c)' = 0
  • Đạo hàm của hàm số mũ: (xn)' = nxn-1
  • Đạo hàm của hàm số lượng giác: (sin x)' = cos x, (cos x)' = -sin x
  • Đạo hàm của tổng và hiệu: (u ± v)' = u' ± v'
  • Đạo hàm của tích: (uv)' = u'v + uv'
  • Đạo hàm của thương: (u/v)' = (u'v - uv') / v2
  • Đạo hàm của hàm hợp: (f(g(x)))' = f'(g(x)) * g'(x)

5. Bài tập ví dụ minh họa

Ví dụ 1: Tính đạo hàm của hàm số f(x) = 3x2 + 2x - 1

Giải:

f'(x) = (3x2)' + (2x)' - (1)' = 6x + 2 - 0 = 6x + 2

Ví dụ 2: Tính đạo hàm của hàm số f(x) = sin(2x)

Giải:

f'(x) = cos(2x) * (2x)' = 2cos(2x)

6. Ứng dụng của đạo hàm

Đạo hàm có rất nhiều ứng dụng trong các lĩnh vực khác nhau, bao gồm:

  • Tìm cực trị của hàm số
  • Khảo sát sự biến thiên của hàm số
  • Giải các bài toán tối ưu hóa
  • Tính tốc độ thay đổi của các đại lượng vật lý

Hy vọng bài viết này đã giúp các em hiểu rõ hơn về định nghĩa, ý nghĩa và ứng dụng của đạo hàm. Chúc các em học tập tốt!

Tài liệu, đề thi và đáp án Toán 11