Logo Header
  1. Môn Toán
  2. Bài 3. Phương trình mặt cầu

Bài 3. Phương trình mặt cầu

Chinh phục điểm cao Kỳ thi Tốt nghiệp THPT Quốc gia môn Toán, rộng mở cánh cửa Đại học với nội dung Bài 3. Phương trình mặt cầu trong chuyên mục đề toán 12 trên nền tảng học toán! Bộ bài tập toán trung học phổ thông, được biên soạn chuyên sâu, bám sát cấu trúc đề thi và chương trình Toán 12, cam kết tối ưu hóa toàn diện lộ trình ôn luyện. Qua đó, học sinh không chỉ làm chủ mọi dạng bài thi mà còn trang bị chiến thuật làm bài hiệu quả, tự tin đạt kết quả đột phá, tạo nền tảng vững chắc cho Kỳ thi Tốt nghiệp THPT Quốc gia và hành trang vững vàng vào đại học, nhờ phương pháp tiếp cận trực quan, khoa học và mang lại hiệu quả học tập vượt trội.

Bài 3. Phương trình mặt cầu - SGK Toán 12 - Cánh diều

Chào mừng các em học sinh đến với bài học về phương trình mặt cầu trong chương trình Toán 12 tập 2, sách Cánh diều. Bài học này sẽ cung cấp cho các em kiến thức nền tảng về phương trình mặt cầu, các dạng bài tập thường gặp và phương pháp giải chi tiết.

Tại giaibaitoan.com, chúng tôi luôn cố gắng mang đến những giải pháp học tập hiệu quả và dễ hiểu nhất cho các em. Hãy cùng chúng tôi khám phá bài học này ngay bây giờ!

Bài 3. Phương trình mặt cầu - SGK Toán 12 - Cánh diều

I. Khái niệm cơ bản về mặt cầu

Mặt cầu là tập hợp tất cả các điểm trong không gian cách một điểm cố định (gọi là tâm) một khoảng không đổi (gọi là bán kính). Phương trình mặt cầu có dạng:

(x - a)^2 + (y - b)^2 + (z - c)^2 = R^2

Trong đó:

  • (a, b, c) là tọa độ tâm của mặt cầu
  • R là bán kính của mặt cầu

II. Các dạng phương trình mặt cầu

1. Phương trình chính tắc của mặt cầu

Phương trình chính tắc của mặt cầu có tâm I(a, b, c) và bán kính R là:

(x - a)^2 + (y - b)^2 + (z - c)^2 = R^2

2. Phương trình tổng quát của mặt cầu

Phương trình tổng quát của mặt cầu có dạng:

x^2 + y^2 + z^2 - 2ax - 2by - 2cz + d = 0

Với điều kiện: a^2 + b^2 + c^2 - d > 0

III. Bài tập minh họa và phương pháp giải

Bài tập 1: Xác định tâm và bán kính của mặt cầu có phương trình (x - 1)^2 + (y + 2)^2 + (z - 3)^2 = 4

Giải:

Từ phương trình, ta có:

  • Tâm của mặt cầu là I(1, -2, 3)
  • Bán kính của mặt cầu là R = √4 = 2

Bài tập 2: Viết phương trình mặt cầu có tâm I(2, -1, 0) và đi qua điểm A(1, 0, 1)

Giải:

Bán kính của mặt cầu là khoảng cách từ tâm I đến điểm A:

R = IA = √((1 - 2)^2 + (0 - (-1))^2 + (1 - 0)^2) = √(1 + 1 + 1) = √3

Phương trình mặt cầu là:

(x - 2)^2 + (y + 1)^2 + z^2 = 3

Bài tập 3: Tìm giao điểm của mặt cầu (x - 1)^2 + (y - 2)^2 + z^2 = 9 và đường thẳng x = t, y = t, z = 1

Giải:

Thay x = t, y = t, z = 1 vào phương trình mặt cầu, ta được:

(t - 1)^2 + (t - 2)^2 + 1^2 = 9

t^2 - 2t + 1 + t^2 - 4t + 4 + 1 = 9

2t^2 - 6t - 3 = 0

Giải phương trình bậc hai, ta tìm được hai giá trị của t, từ đó tìm được hai điểm giao nhau.

IV. Các dạng bài tập nâng cao

Ngoài các dạng bài tập cơ bản, còn có các dạng bài tập nâng cao hơn như:

  • Xác định phương trình mặt cầu khi biết các yếu tố khác (ví dụ: mặt cầu tiếp xúc với một mặt phẳng, đi qua một đường tròn,...).
  • Tìm quỹ tích của một điểm thỏa mãn một điều kiện nào đó liên quan đến mặt cầu.
  • Ứng dụng phương trình mặt cầu vào giải các bài toán thực tế.

V. Luyện tập và củng cố kiến thức

Để nắm vững kiến thức về phương trình mặt cầu, các em nên luyện tập thêm nhiều bài tập khác nhau. Các em có thể tìm thấy các bài tập trong sách giáo khoa, sách bài tập hoặc trên các trang web học toán online như giaibaitoan.com.

Chúc các em học tập tốt!

Tài liệu, đề thi và đáp án Toán 12