Bài 4. Thứ tự thực hiện các phép tính. Quy tắc dấu ngoặc

Trong toán học, việc thực hiện các phép tính theo một thứ tự nhất định là vô cùng quan trọng để đảm bảo kết quả chính xác. Bài 4 trong sách giáo khoa Toán 7 tập 1, chương trình Cánh diều, tập trung vào việc giới thiệu và làm rõ quy tắc về thứ tự thực hiện các phép tính, đặc biệt là vai trò của dấu ngoặc.

I. Thứ tự thực hiện các phép tính

Để tránh nhầm lẫn và đảm bảo tính chính xác, các phép tính cần được thực hiện theo thứ tự sau:

Lũy thừa và căn bậc hai: Thực hiện các phép tính lũy thừa và căn bậc hai trước.
Nhân và chia: Thực hiện các phép tính nhân và chia từ trái sang phải.
Cộng và trừ: Thực hiện các phép tính cộng và trừ từ trái sang phải.

Lưu ý quan trọng: Khi trong biểu thức có dấu ngoặc, chúng ta cần thực hiện các phép tính trong ngoặc trước, sau đó mới thực hiện các phép tính bên ngoài ngoặc.

II. Quy tắc dấu ngoặc

Dấu ngoặc có vai trò quan trọng trong việc xác định thứ tự thực hiện các phép tính. Có ba loại dấu ngoặc thường gặp:

Dấu ngoặc đơn ( ): Được ưu tiên thực hiện trước.
Dấu ngoặc vuông [ ]: Được ưu tiên thực hiện sau dấu ngoặc đơn.
Dấu ngoặc nhọn { }: Được ưu tiên thực hiện sau dấu ngoặc vuông.

Khi biểu thức chứa nhiều loại dấu ngoặc, chúng ta cần thực hiện theo thứ tự: ngoặc đơn, ngoặc vuông, ngoặc nhọn.

III. Ví dụ minh họa

Ví dụ 1: Tính giá trị của biểu thức: 3 + 2 × 5

Áp dụng quy tắc thứ tự thực hiện các phép tính, ta thực hiện phép nhân trước:

3 + 2 × 5 = 3 + 10 = 13

Ví dụ 2: Tính giá trị của biểu thức: (3 + 2) × 5

Áp dụng quy tắc dấu ngoặc, ta thực hiện phép tính trong ngoặc trước:

(3 + 2) × 5 = 5 × 5 = 25

Ví dụ 3: Tính giá trị của biểu thức: 2 × [1 + (3 - 1)]

Áp dụng quy tắc dấu ngoặc, ta thực hiện phép tính trong ngoặc đơn trước, sau đó đến ngoặc vuông:

2 × [1 + (3 - 1)] = 2 × [1 + 2] = 2 × 3 = 6

IV. Bài tập vận dụng

Để củng cố kiến thức về thứ tự thực hiện các phép tính và quy tắc dấu ngoặc, các em hãy tự giải các bài tập sau:

Tính giá trị của biểu thức: 10 - 2 × 3 + 1
Tính giá trị của biểu thức: (10 - 2) × 3 + 1
Tính giá trị của biểu thức: 5 × [2 + (4 - 1)]

Hướng dẫn giải:

Đối với bài tập 1, hãy thực hiện phép nhân trước, sau đó đến phép trừ và cộng.
Đối với bài tập 2, hãy thực hiện phép tính trong ngoặc trước, sau đó đến phép nhân và cộng.
Đối với bài tập 3, hãy thực hiện phép tính trong ngoặc đơn trước, sau đó đến ngoặc vuông, rồi thực hiện các phép nhân và cộng.

V. Kết luận

Bài 4 đã cung cấp cho chúng ta những kiến thức cơ bản về thứ tự thực hiện các phép tính và quy tắc dấu ngoặc. Việc nắm vững những kiến thức này là vô cùng quan trọng để giải quyết các bài toán toán học một cách chính xác và hiệu quả. Hãy luyện tập thường xuyên để củng cố kiến thức và nâng cao kỹ năng giải toán của mình.