Chủ đề 4. Các phép tính với phân số

Chủ đề 4: Các phép tính với phân số - SGK Toán 4 Cánh Diều

Phân số là một khái niệm quan trọng trong toán học, xuất hiện xuyên suốt các cấp học. Việc nắm vững các phép tính với phân số là nền tảng để học tốt các kiến thức toán học nâng cao hơn. Chủ đề 4 trong sách Toán 4 Cánh Diều tập trung vào việc giúp học sinh làm quen và thành thạo các phép tính cộng, trừ, nhân, chia phân số.

1. Khái niệm cơ bản về phân số

Trước khi đi vào các phép tính, chúng ta cần ôn lại khái niệm cơ bản về phân số. Một phân số được viết dưới dạng a/b, trong đó a là tử số, b là mẫu số và b khác 0. Tử số cho biết số phần được lấy ra, còn mẫu số cho biết tổng số phần bằng nhau của một đơn vị.

2. Phép cộng phân số

Để cộng hai phân số có cùng mẫu số, ta cộng các tử số lại với nhau và giữ nguyên mẫu số. Ví dụ: 1/5 + 2/5 = (1+2)/5 = 3/5.

Nếu hai phân số có mẫu số khác nhau, ta cần quy đồng mẫu số trước khi cộng. Ví dụ: 1/2 + 1/3. Mẫu số chung nhỏ nhất của 2 và 3 là 6. Ta quy đồng hai phân số như sau: 1/2 = 3/6 và 1/3 = 2/6. Vậy 1/2 + 1/3 = 3/6 + 2/6 = 5/6.

3. Phép trừ phân số

Phép trừ phân số cũng tương tự như phép cộng phân số. Nếu hai phân số có cùng mẫu số, ta trừ các tử số lại với nhau và giữ nguyên mẫu số. Ví dụ: 4/7 - 1/7 = (4-1)/7 = 3/7.

Nếu hai phân số có mẫu số khác nhau, ta cần quy đồng mẫu số trước khi trừ. Ví dụ: 2/3 - 1/4. Mẫu số chung nhỏ nhất của 3 và 4 là 12. Ta quy đồng hai phân số như sau: 2/3 = 8/12 và 1/4 = 3/12. Vậy 2/3 - 1/4 = 8/12 - 3/12 = 5/12.

4. Phép nhân phân số

Để nhân hai phân số, ta nhân các tử số với nhau và nhân các mẫu số với nhau. Ví dụ: 2/3 x 1/4 = (2x1)/(3x4) = 2/12 = 1/6.

5. Phép chia phân số

Để chia hai phân số, ta thực hiện phép nhân phân số thứ nhất với phân số nghịch đảo của phân số thứ hai. Phân số nghịch đảo của a/b là b/a. Ví dụ: 1/2 : 1/3 = 1/2 x 3/1 = 3/2.

6. Bài tập vận dụng

Dưới đây là một số bài tập vận dụng để các em luyện tập:

• Tính: 1/4 + 2/4 = ?
• Tính: 5/6 - 1/6 = ?
• Tính: 3/5 x 2/7 = ?
• Tính: 4/9 : 2/3 = ?

7. Lưu ý quan trọng

Khi thực hiện các phép tính với phân số, các em cần chú ý:

• Luôn quy đồng mẫu số trước khi cộng hoặc trừ phân số.
• Rút gọn phân số về dạng tối giản sau khi thực hiện các phép tính.
• Nắm vững khái niệm phân số nghịch đảo để thực hiện phép chia phân số.

Hy vọng với những kiến thức và bài tập trên, các em sẽ nắm vững các phép tính với phân số và tự tin giải quyết các bài toán trong sách Toán 4 Cánh Diều. Chúc các em học tốt!