Logo Header
  1. Môn Toán
  2. Số thập phân là gì? Cách chuyển phân số, hỗn số thành số thập phân - Toán 5

Số thập phân là gì? Cách chuyển phân số, hỗn số thành số thập phân - Toán 5

Số thập phân là gì?

Bài viết này trên giaibaitoan.com sẽ giúp các em học sinh lớp 5 hiểu rõ khái niệm Số thập phân là gì? Đồng thời, hướng dẫn chi tiết cách chuyển phân số và hỗn số thành số thập phân một cách dễ dàng và nhanh chóng.

Chúng ta sẽ cùng nhau khám phá cấu trúc của số thập phân, các thành phần của nó và cách thực hiện các phép chuyển đổi quan trọng này. Bài học này sẽ là nền tảng vững chắc cho các em trong việc học toán ở các lớp trên.

Số thập phân là gì? Cách chuyển phân số, hỗn số thành số thập phân - Toán 5

1. Số thập phân là gì?

Các phân số thập phân $\frac{1}{{10}}$ ; $\frac{1}{{100}}$ ; $\frac{1}{{1000}}$ được viết thành 0,1 ; 0,01 ; 0,001

Số thập phân là gì? Cách chuyển phân số, hỗn số thành số thập phân - Toán 5 1

Các số 0,1; 0,01; 0,001 được gọi là số thập phân.

Tương tự ta có:

$\frac{3}{{10}} = 0,3\,\,\,\,;\,\,\,\frac{5}{{100}} = 0,05$

$5\frac{1}{{10}} = 5,1\,\,\,;\,\,\,3\frac{{19}}{{1000}} = 3,019$

Các số 0,3 ; 0,5 ; 5,1 ; 3,019 ; ... là các số thập phân.

2. Cấu tạo số thập phân

  • Mỗi số thập phân gồm hai phần: phần nguyên và phần thập phân, chúng được phân cách bởi dấu phẩy.
  • Những chữ số ở bên trái dấu phẩy thuộc về phần nguyên, những chữ số ở bên phải dấu phẩy thuộc về phần thập phân

Số thập phân là gì? Cách chuyển phân số, hỗn số thành số thập phân - Toán 5 2

3. Hàng của số thập phân. Đọc, viết số thập phân

Ví dụ:

  • Số gồm 2 đơn vị, 3 phần mười, 1 phần trăm, 5 phần nghìn

Viết là: 2,315 ; Đọc là: Hai phẩy ba trăm mười lăm

  • Số gồm 0 đơn vị, 2 phần mười, 7 phần trăm, 9 phần nghìn

Viết là: 0,279 ; Đọc là: Không phẩy hai trăm bảy mươi chín

· Muốn viết một số thập phân, trước hết viết phần nguyên, viết dấu phẩy, sau đó viết phần thập phân.

· Muốn đọc một số thập phân, trước hết đọc phần nguyên, đọc dấu phẩy, sau đó đọc phần thập phân.

4. Chuyển các phân số, hỗn số thành số thập phân

– Nếu phân số đã cho chưa là phân số thập phân thì ta chuyển các phân số thành phân số thập phân.

– Đếm xem mẫu số có bao nhiêu chữ số 0, thì dịch chuyển dấu phẩy về bên trái bấy nhiêu chữ số.

Ví dụ 1: Chuyển các phân số sau thành số thập phân

$\frac{8}{{10}}$$\frac{{15}}{{1000}}$$\frac{3}{{25}}$$\frac{7}{{125}}$

Cách giải

$\frac{8}{{10}} = 0,8$$\frac{{15}}{{1000}} = 0,015$

$\frac{3}{{25}} = \frac{{3 \times 4}}{{25 \times 4}} = \frac{{12}}{{100}} = 0,12$$\frac{7}{{125}} = \frac{{7 \times 8}}{{125 \times 8}} = \frac{{56}}{{1000}} = 0,056$

Ví dụ 2: Viết các hỗn số sau thành số thập phân

$2\frac{3}{{10}}$$5\frac{{21}}{{100}}$

$2\frac{4}{5}$$1\frac{3}{4}$

Cách giải

$2\frac{3}{{10}} = 2,3$$5\frac{{21}}{{100}} = 5,21$

$2\frac{4}{5} = 2\frac{8}{{10}} = 2,8$$1\frac{3}{4} = 1\frac{{75}}{{100}} = 1,75$

Chinh phục kiến thức Toán lớp 5 với nội dung Số thập phân là gì? Cách chuyển phân số, hỗn số thành số thập phân - Toán 5 đặc sắc thuộc chuyên mục giải bài toán lớp 5 trên nền tảng soạn toán! Bộ bài tập toán tiểu học được biên soạn chuyên sâu, bám sát chặt chẽ khung chương trình sách giáo khoa mới nhất, sẽ là công cụ đắc lực giúp các em tối ưu hóa toàn diện quá trình ôn luyện và củng cố vững chắc kiến thức, thông qua phương pháp tiếp cận trực quan cùng hiệu quả vượt trội đã được kiểm chứng.

Số thập phân là gì?

Số thập phân là một cách biểu diễn các số thực bằng cách sử dụng dấu phẩy (,) hoặc dấu chấm (.) để phân tách phần nguyên và phần thập phân. Phần nguyên là các chữ số đứng trước dấu phẩy, và phần thập phân là các chữ số đứng sau dấu phẩy. Ví dụ: 3,14; 0,5; 10,02 là các số thập phân.

Cấu trúc của một số thập phân

Một số thập phân có cấu trúc như sau:

  • Phần nguyên: Gồm các chữ số 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 đứng trước dấu phẩy.
  • Dấu phẩy: Dùng để phân tách phần nguyên và phần thập phân.
  • Phần thập phân: Gồm các chữ số 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 đứng sau dấu phẩy. Mỗi chữ số trong phần thập phân tương ứng với một hàng có giá trị giảm dần theo lũy thừa của 10 (hàng phần mười, hàng phần trăm, hàng phần nghìn,...).

Cách chuyển phân số thành số thập phân

Để chuyển một phân số thành số thập phân, ta thực hiện phép chia tử số cho mẫu số. Kết quả của phép chia đó chính là số thập phân tương ứng với phân số ban đầu.

Ví dụ:

  • Chuyển phân số 1/2 thành số thập phân: 1 ÷ 2 = 0,5
  • Chuyển phân số 3/4 thành số thập phân: 3 ÷ 4 = 0,75
  • Chuyển phân số 2/5 thành số thập phân: 2 ÷ 5 = 0,4

Cách chuyển hỗn số thành số thập phân

Để chuyển một hỗn số thành số thập phân, ta thực hiện các bước sau:

  1. Chuyển phần phân số của hỗn số thành số thập phân (theo cách đã hướng dẫn ở trên).
  2. Cộng phần nguyên của hỗn số với số thập phân vừa tìm được.

Ví dụ:

  • Chuyển hỗn số 2 1/2 thành số thập phân: 1/2 = 0,5; 2 + 0,5 = 2,5
  • Chuyển hỗn số 3 3/4 thành số thập phân: 3/4 = 0,75; 3 + 0,75 = 3,75
  • Chuyển hỗn số 1 1/4 thành số thập phân: 1/4 = 0,25; 1 + 0,25 = 1,25

Lưu ý quan trọng

Một số phân số khi chuyển thành số thập phân sẽ cho ra số thập phân hữu hạn (ví dụ: 1/2 = 0,5). Tuy nhiên, một số phân số khác sẽ cho ra số thập phân vô hạn tuần hoàn (ví dụ: 1/3 = 0,333...).

Bài tập vận dụng

Hãy thực hành chuyển các phân số và hỗn số sau thành số thập phân:

  • 5/8
  • 1 2/3
  • 7/10
  • 4 1/5

Kết luận

Việc hiểu rõ khái niệm số thập phân và cách chuyển đổi phân số, hỗn số thành số thập phân là rất quan trọng trong chương trình Toán 5. Hy vọng bài viết này trên giaibaitoan.com đã giúp các em nắm vững kiến thức này và tự tin giải các bài tập liên quan. Chúc các em học tốt!