Bài 5 Toán lớp 5 thuộc chương trình SGK cánh diều là một bài học quan trọng giúp học sinh củng cố kiến thức về các phép tính với phân số. Bài học này tập trung vào việc ôn tập và bổ sung các kỹ năng cần thiết để giải quyết các bài toán thực tế liên quan đến phân số.
Tại giaibaitoan.com, chúng tôi cung cấp lời giải chi tiết, dễ hiểu cho từng bài tập trong sách giáo khoa, giúp học sinh nắm vững kiến thức và tự tin giải toán.
Lan Anh làm một hỗn hợp từ gừng, tỏi, ớt để pha chế thành thuốc phun cho rau tránh sâu bệnh. Một nhà máy sản xuất nước khoáng đã sử dụng máy dò tự động để phát hiện lỗi của sản phẩm
Video hướng dẫn giải
Trả lời câu hỏi 1 trang 15 SGK Toán 5 Cánh diều
Nói cho bạn nghe cách thực hiện cộng, trừ hai phân số cùng mẫu số. Lấy ví dụ minh họa.
Phương pháp giải:
Nêu cách thực hiện phép cộng, phép trừ hai phân số có cùng mẫu số và lấy ví dụ
Lời giải chi tiết:
Muốn cộng (hoặc trừ) hai phân số có cùng mẫu số ta cộng (hoặc trừ) hai tử số với nhau và giữ nguyên mẫu số.
Ví dụ: $\frac{2}{9} + \frac{5}{9} = \frac{7}{9}$
Lưu ý: Học sinh có thể lấy các ví dụ minh họa khác.
Video hướng dẫn giải
Trả lời câu hỏi 2 trang 15 SGK Toán 5 Cánh diều
Tính:
a) $\frac{4}{3} + \frac{5}{6}$
b) $\frac{2}{5} - \frac{3}{{10}}$
c) $6 + \frac{7}{2}$
d) $\frac{9}{2} - 1$
Phương pháp giải:
Muốn cộng (hoặc trừ) hai phân số khác mẫu số ta quy đồng mẫu số hai phân số đó, rồi cộng (hoặc trừ) hai phân số đã quy đồng mẫu số.
Lời giải chi tiết:
a) $\frac{4}{3} + \frac{5}{6} = \frac{8}{6} + \frac{5}{6} = \frac{{13}}{6}$
b) $\frac{2}{5} - \frac{3}{{10}} = \frac{4}{{10}} - \frac{3}{{10}} = \frac{1}{{10}}$
c) $6 + \frac{7}{2} = \frac{{12}}{2} + \frac{7}{2} = \frac{{19}}{2}$
d) $\frac{9}{2} - 1 = \frac{9}{2} - \frac{2}{2} = \frac{7}{2}$
Video hướng dẫn giải
Trả lời câu hỏi 7 trang 16 SGK Toán 5 Cánh diều
Tính:
a) $\frac{4}{5}$của 70 m2
b) $\frac{3}{{10}}$của 250 kg
c) $\frac{1}{4}$của 52 tuần
Phương pháp giải:
Muốn tìm phân số của một số ta lấy số đã cho nhân với phân số đó.
Lời giải chi tiết:
a) $\frac{4}{5}$của 70 m2 là $70 \times \frac{4}{5} = 56$ (m2)
b) $\frac{3}{{10}}$của 250 kg là $250 \times \frac{3}{{10}} = 75$ (kg)
c) $\frac{1}{4}$của 52 tuần là $52 \times \frac{1}{4} = 13$ (tuần)
Video hướng dẫn giải
Trả lời câu hỏi 5 trang 16 SGK Toán 5 Cánh diều
Tính:

Phương pháp giải:
- Muốn nhân hai phân số ta lấy tử số nhân với tử số, mẫu số nhân với mẫu số.
- Muốn chia một phân số cho một phân số khác 0 ta lấy phân số thứ nhất nhân với phân số đảo ngược cùa phân số thứ hai.
Lời giải chi tiết:
$\frac{9}{2} \times \frac{4}{5} = \frac{{36}}{{10}} = \frac{{18}}{5}$
$\frac{8}{7}:\frac{2}{3} = \frac{8}{7} \times \frac{3}{2} = \frac{{24}}{{14}} = \frac{{12}}{7}$
$4 \times \frac{5}{9} = \frac{{4 \times 5}}{9} = \frac{{20}}{9}$
$\frac{3}{8}:2 = \frac{3}{8}:\frac{2}{1} = \frac{3}{8} \times \frac{1}{2} = \frac{3}{{16}}$
Video hướng dẫn giải
Trả lời câu hỏi 3 trang 15 SGK Toán 5 Cánh diều
Tính (theo mẫu):

a) $\frac{4}{5} + \frac{1}{2}$
b) $\frac{3}{5} + \frac{2}{7}$
c) $\frac{4}{9} - \frac{1}{7}$
d) $\frac{7}{8} - \frac{2}{9}$
Phương pháp giải:
Muốn cộng (hoặc trừ) hai phân số khác mẫu số ta quy đồng mẫu số hai phân số đó, rồi cộng (hoặc trừ) hai phân số đã quy đồng mẫu số.
Lời giải chi tiết:
a) Quy đồng mẫu số hai phân số $\frac{4}{5}$và $\frac{1}{2}$ta được $\frac{8}{{10}}$và $\frac{5}{{10}}$.
Vậy $\frac{4}{5} + \frac{1}{2} = \frac{8}{{10}} + \frac{5}{{10}} = \frac{{13}}{{10}}$.
b) Quy đồng mẫu số hai phân số $\frac{3}{5}$và $\frac{2}{7}$ta được $\frac{{21}}{{35}}$và $\frac{{10}}{{35}}$.
Vậy $\frac{3}{5} + \frac{2}{7} = \frac{{21}}{{35}} + \frac{{10}}{{35}} = \frac{{31}}{{35}}$.
c) Quy đồng mẫu số hai phân số $\frac{4}{9}$và $\frac{1}{7}$ta được $\frac{{28}}{{63}}$và $\frac{9}{{63}}$.
Vậy $\frac{4}{9} - \frac{1}{7} = \frac{{28}}{{63}} - \frac{9}{{63}} = \frac{{19}}{{63}}$.
d) Quy đồng mẫu số hai phân số $\frac{7}{8}$ và $\frac{2}{9}$ta được $\frac{{63}}{{72}}$ và $\frac{{16}}{{72}}$.
Vậy $\frac{7}{8} - \frac{2}{9} = \frac{{63}}{{72}} - \frac{{16}}{{72}} = \frac{{47}}{{72}}$.
Video hướng dẫn giải
Trả lời câu hỏi 6 trang 16 SGK Toán 5 Cánh diều
Tính (theo mẫu):

Phương pháp giải:
Viết tử số và mẫu số thành tích của các thừa số rồi chia cả tử số và mẫu số cho các thừa số chung.
Lời giải chi tiết:

Video hướng dẫn giải
Trả lời câu hỏi 8 trang 16 SGK Toán 5 Cánh diều
Một nhà máy sản xuất nước khoáng đã sử dụng máy dò tự động để phát hiện lỗi của sản phẩm. Cứ $\frac{1}{{25}}$giây thì máy kiểm tra được 1 chai nước khoáng. Hỏi trong 1 phút máy dò đó kiểm tra được bao nhiêu chai nước khoáng?

Phương pháp giải:
Đổi: 1 phút = 60 giây
Số chai nước khoáng máy dò kiểm tra trong 1 phút = 60 : số thời gian máy kiểm tra 1 chai nước khoáng
Lời giải chi tiết:
Tóm tắt
$\frac{1}{{25}}$giây: 1 chai
1 phút: ? chai
Bài giải
Đổi: 1 phút = 60 giây
Trong 1 phút máy dò kiểm tra được số chai nước khoáng là:
$60:\frac{1}{{25}} = 1500$(chai)
Đáp số: 1500 chai nước khoáng
Video hướng dẫn giải
Trả lời câu hỏi 4 trang 15 SGK Toán 5 Cánh diều
Lan Anh làm một hỗn hợp từ gừng, tỏi, ớt để pha chế thành thuốc phun cho rau tránh sâu bệnh. Biết rằng $\frac{2}{5}$hỗn hợp là gừng, $\frac{1}{6}$hỗn hợp là tỏi. Hỏi phân số nào chỉ số phần hỗn hợp là gừng và tỏi?

Phương pháp giải:
Số phần hỗn hợp là gừng và tỏi = số phần hỗn hợp là gừng + số phần hỗn hợp là tỏi
Lời giải chi tiết:
Phân số chỉ số phần hỗn hợp là gừng và tỏi là:
$\frac{2}{5} + \frac{1}{6} = \frac{{17}}{{30}}$ (hỗn hợp)
Đáp số: $\frac{{17}}{{30}}$hỗn hợp
Video hướng dẫn giải
Trả lời câu hỏi 1 trang 15 SGK Toán 5 Cánh diều
Nói cho bạn nghe cách thực hiện cộng, trừ hai phân số cùng mẫu số. Lấy ví dụ minh họa.
Phương pháp giải:
Nêu cách thực hiện phép cộng, phép trừ hai phân số có cùng mẫu số và lấy ví dụ
Lời giải chi tiết:
Muốn cộng (hoặc trừ) hai phân số có cùng mẫu số ta cộng (hoặc trừ) hai tử số với nhau và giữ nguyên mẫu số.
Ví dụ: $\frac{2}{9} + \frac{5}{9} = \frac{7}{9}$
Lưu ý: Học sinh có thể lấy các ví dụ minh họa khác.
Video hướng dẫn giải
Trả lời câu hỏi 2 trang 15 SGK Toán 5 Cánh diều
Tính:
a) $\frac{4}{3} + \frac{5}{6}$
b) $\frac{2}{5} - \frac{3}{{10}}$
c) $6 + \frac{7}{2}$
d) $\frac{9}{2} - 1$
Phương pháp giải:
Muốn cộng (hoặc trừ) hai phân số khác mẫu số ta quy đồng mẫu số hai phân số đó, rồi cộng (hoặc trừ) hai phân số đã quy đồng mẫu số.
Lời giải chi tiết:
a) $\frac{4}{3} + \frac{5}{6} = \frac{8}{6} + \frac{5}{6} = \frac{{13}}{6}$
b) $\frac{2}{5} - \frac{3}{{10}} = \frac{4}{{10}} - \frac{3}{{10}} = \frac{1}{{10}}$
c) $6 + \frac{7}{2} = \frac{{12}}{2} + \frac{7}{2} = \frac{{19}}{2}$
d) $\frac{9}{2} - 1 = \frac{9}{2} - \frac{2}{2} = \frac{7}{2}$
Video hướng dẫn giải
Trả lời câu hỏi 3 trang 15 SGK Toán 5 Cánh diều
Tính (theo mẫu):

a) $\frac{4}{5} + \frac{1}{2}$
b) $\frac{3}{5} + \frac{2}{7}$
c) $\frac{4}{9} - \frac{1}{7}$
d) $\frac{7}{8} - \frac{2}{9}$
Phương pháp giải:
Muốn cộng (hoặc trừ) hai phân số khác mẫu số ta quy đồng mẫu số hai phân số đó, rồi cộng (hoặc trừ) hai phân số đã quy đồng mẫu số.
Lời giải chi tiết:
a) Quy đồng mẫu số hai phân số $\frac{4}{5}$và $\frac{1}{2}$ta được $\frac{8}{{10}}$và $\frac{5}{{10}}$.
Vậy $\frac{4}{5} + \frac{1}{2} = \frac{8}{{10}} + \frac{5}{{10}} = \frac{{13}}{{10}}$.
b) Quy đồng mẫu số hai phân số $\frac{3}{5}$và $\frac{2}{7}$ta được $\frac{{21}}{{35}}$và $\frac{{10}}{{35}}$.
Vậy $\frac{3}{5} + \frac{2}{7} = \frac{{21}}{{35}} + \frac{{10}}{{35}} = \frac{{31}}{{35}}$.
c) Quy đồng mẫu số hai phân số $\frac{4}{9}$và $\frac{1}{7}$ta được $\frac{{28}}{{63}}$và $\frac{9}{{63}}$.
Vậy $\frac{4}{9} - \frac{1}{7} = \frac{{28}}{{63}} - \frac{9}{{63}} = \frac{{19}}{{63}}$.
d) Quy đồng mẫu số hai phân số $\frac{7}{8}$ và $\frac{2}{9}$ta được $\frac{{63}}{{72}}$ và $\frac{{16}}{{72}}$.
Vậy $\frac{7}{8} - \frac{2}{9} = \frac{{63}}{{72}} - \frac{{16}}{{72}} = \frac{{47}}{{72}}$.
Video hướng dẫn giải
Trả lời câu hỏi 4 trang 15 SGK Toán 5 Cánh diều
Lan Anh làm một hỗn hợp từ gừng, tỏi, ớt để pha chế thành thuốc phun cho rau tránh sâu bệnh. Biết rằng $\frac{2}{5}$hỗn hợp là gừng, $\frac{1}{6}$hỗn hợp là tỏi. Hỏi phân số nào chỉ số phần hỗn hợp là gừng và tỏi?

Phương pháp giải:
Số phần hỗn hợp là gừng và tỏi = số phần hỗn hợp là gừng + số phần hỗn hợp là tỏi
Lời giải chi tiết:
Phân số chỉ số phần hỗn hợp là gừng và tỏi là:
$\frac{2}{5} + \frac{1}{6} = \frac{{17}}{{30}}$ (hỗn hợp)
Đáp số: $\frac{{17}}{{30}}$hỗn hợp
Video hướng dẫn giải
Trả lời câu hỏi 5 trang 16 SGK Toán 5 Cánh diều
Tính:

Phương pháp giải:
- Muốn nhân hai phân số ta lấy tử số nhân với tử số, mẫu số nhân với mẫu số.
- Muốn chia một phân số cho một phân số khác 0 ta lấy phân số thứ nhất nhân với phân số đảo ngược cùa phân số thứ hai.
Lời giải chi tiết:
$\frac{9}{2} \times \frac{4}{5} = \frac{{36}}{{10}} = \frac{{18}}{5}$
$\frac{8}{7}:\frac{2}{3} = \frac{8}{7} \times \frac{3}{2} = \frac{{24}}{{14}} = \frac{{12}}{7}$
$4 \times \frac{5}{9} = \frac{{4 \times 5}}{9} = \frac{{20}}{9}$
$\frac{3}{8}:2 = \frac{3}{8}:\frac{2}{1} = \frac{3}{8} \times \frac{1}{2} = \frac{3}{{16}}$
Video hướng dẫn giải
Trả lời câu hỏi 6 trang 16 SGK Toán 5 Cánh diều
Tính (theo mẫu):

Phương pháp giải:
Viết tử số và mẫu số thành tích của các thừa số rồi chia cả tử số và mẫu số cho các thừa số chung.
Lời giải chi tiết:

Video hướng dẫn giải
Trả lời câu hỏi 7 trang 16 SGK Toán 5 Cánh diều
Tính:
a) $\frac{4}{5}$của 70 m2
b) $\frac{3}{{10}}$của 250 kg
c) $\frac{1}{4}$của 52 tuần
Phương pháp giải:
Muốn tìm phân số của một số ta lấy số đã cho nhân với phân số đó.
Lời giải chi tiết:
a) $\frac{4}{5}$của 70 m2 là $70 \times \frac{4}{5} = 56$ (m2)
b) $\frac{3}{{10}}$của 250 kg là $250 \times \frac{3}{{10}} = 75$ (kg)
c) $\frac{1}{4}$của 52 tuần là $52 \times \frac{1}{4} = 13$ (tuần)
Video hướng dẫn giải
Trả lời câu hỏi 8 trang 16 SGK Toán 5 Cánh diều
Một nhà máy sản xuất nước khoáng đã sử dụng máy dò tự động để phát hiện lỗi của sản phẩm. Cứ $\frac{1}{{25}}$giây thì máy kiểm tra được 1 chai nước khoáng. Hỏi trong 1 phút máy dò đó kiểm tra được bao nhiêu chai nước khoáng?

Phương pháp giải:
Đổi: 1 phút = 60 giây
Số chai nước khoáng máy dò kiểm tra trong 1 phút = 60 : số thời gian máy kiểm tra 1 chai nước khoáng
Lời giải chi tiết:
Tóm tắt
$\frac{1}{{25}}$giây: 1 chai
1 phút: ? chai
Bài giải
Đổi: 1 phút = 60 giây
Trong 1 phút máy dò kiểm tra được số chai nước khoáng là:
$60:\frac{1}{{25}} = 1500$(chai)
Đáp số: 1500 chai nước khoáng
Bài 5 Toán lớp 5 chương trình SGK Cánh Diều là một bước quan trọng trong việc xây dựng nền tảng vững chắc về phân số cho học sinh. Bài học này không chỉ ôn lại những kiến thức cơ bản về phân số mà còn bổ sung thêm các kỹ năng giải toán nâng cao, giúp học sinh tự tin đối mặt với các bài toán phức tạp hơn.
Mục tiêu chính của bài học này là:
Bài học được chia thành các phần chính sau:
1. Phép cộng và phép trừ phân số:
Để cộng hoặc trừ hai phân số, chúng ta cần quy đồng mẫu số của hai phân số đó. Sau khi quy đồng, ta cộng hoặc trừ các tử số và giữ nguyên mẫu số chung.
Ví dụ: 1/2 + 1/3 = 3/6 + 2/6 = 5/6
2. Phép nhân phân số:
Để nhân hai phân số, ta nhân các tử số với nhau và nhân các mẫu số với nhau.
Ví dụ: 1/2 * 1/3 = 1/6
3. Phép chia phân số:
Để chia hai phân số, ta nhân phân số bị chia với nghịch đảo của phân số chia.
Ví dụ: 1/2 : 1/3 = 1/2 * 3/1 = 3/2
Bài 1: Tính 2/5 + 1/4
Giải:
Quy đồng mẫu số: 2/5 = 8/20 và 1/4 = 5/20
Cộng hai phân số: 8/20 + 5/20 = 13/20
Vậy, 2/5 + 1/4 = 13/20
Bài 2: Tính 3/7 * 2/5
Giải:
Nhân hai phân số: 3/7 * 2/5 = 6/35
Vậy, 3/7 * 2/5 = 6/35
Hy vọng với những kiến thức và hướng dẫn chi tiết trên, các em học sinh sẽ tự tin hơn khi học và giải các bài tập về phân số trong chương trình Toán lớp 5.