Bài 54 Toán lớp 5 thuộc chương trình SGK Cánh Diều giới thiệu về khái niệm hình tròn, đường tròn, các yếu tố của hình tròn và cách nhận biết chúng. Bài học này đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng nền tảng kiến thức hình học cho học sinh.
Tại giaibaitoan.com, chúng tôi cung cấp lời giải chi tiết, dễ hiểu cho tất cả các bài tập trong Bài 54, giúp học sinh nắm vững kiến thức và tự tin giải bài tập.
Đo độ dài bán kính, đường kính của mỗi hình tròn sau: Hoàn thành bảng sau: Thực hành: Sử dụng compa để vẽ đường tròn. a) Vẽ đường tròn tâm I, bán kính 2 cm. a) Quan sát phần tô màu của các hình tròn sau rồi nêu nhận xét: a) Vẽ hình theo hướng dẫn sau:
Video hướng dẫn giải
Trả lời câu hỏi 1 trang 15 SGK Toán 5 Cánh diều
Đo độ dài bán kính, đường kính của mỗi hình tròn sau:

Phương pháp giải:
Đo độ dài bán kính, đường kính của mỗi hình tròn
Lời giải chi tiết:
- Hình tròn màu vàng:
Bán kính: 2 cm
Đường kính: 4 cm
- Hình tròn màu xanh:
Bán kính: 3 cm
Đường kính: 6 cm
Video hướng dẫn giải
Trả lời câu hỏi 2 trang 15 SGK Toán 5 Cánh diều
Hoàn thành bảng sau:

Phương pháp giải:
Trong một hình tròn, đường kính dài gấp 2 lần bán kính.
Lời giải chi tiết:

Video hướng dẫn giải
Trả lời câu hỏi 4 trang 16 SGK Toán 5 Cánh diều
a) Quan sát phần tô màu của các hình tròn sau rồi nêu nhận xét:

b) Phần đã tô màu của mỗi hình tròn sau có phải hình quạt tròn không?

Phương pháp giải:
a) Quan sát và nhận xét.
b) Dựa vào nhận xét và nêu câu trả lời.
Lời giải chi tiết:
a) Phần đã tô màu giới hạn bởi hai bán kính có dạng hình quạt tròn.
b) Phần đã tô màu của hình tròn: A, E là hình quạt tròn.
Video hướng dẫn giải
Trả lời câu hỏi 3 trang 15 SGK Toán 5 Cánh diều
Thực hành: Sử dụng compa để vẽ đường tròn.
a) Vẽ đường tròn tâm I, bán kính 2 cm.
b) Vẽ đường tròn tâm A, bán kính AB = 4 cm.
c) Vẽ đường tròn tâm M, đường kính CD = 5 cm.

Phương pháp giải:
Sử dụng compa để vẽ đường tròn.
Lời giải chi tiết:
a) Cách vẽ:
Vẽ điểm I.
Đo bán kính sao cho khoảng cách giữa 2 đầu compa là độ dài bán kính (2 cm)
Đặt đầu nhọn của compa vào tâm đường tròn (điểm I). Đầu chì compa vạch trên tờ giấy tạo thành đường tròn.

b) Cách vẽ:
Vẽ đoạn thẳng AB dài 4 cm.
Đo bán kính sao cho khoảng cách giữa 2 đầu compa là độ dài bán kính AB (4 cm)
Đặt đầu nhọn của compa vào tâm đường tròn (điểm A). Đầu chì compa vạch trên tờ giấy tạo thành đường tròn.

c) Đường kính CD = 5 cm nên bán kính của đường tròn là 2,5 cm.
Cách vẽ:
Vẽ đoạn thẳng CD dài 5 cm.
Lấy điểm M sao cho MC = MD = 2,5 cm
Đo bán kính sao cho khoảng cách giữa 2 đầu compa là độ dài bán kính MD hoặc MC (2,5 cm)
Đặt đầu nhọn của compa vào tâm đường tròn (điểm M). Đầu chì compa vạch trên tờ giấy tạo thành đường tròn.

Video hướng dẫn giải
Trả lời câu hỏi 5 trang 16 SGK Toán 5 Cánh diều
a) Vẽ hình theo hướng dẫn sau:

b) Vẽ trang trí hình tròn theo ý tưởng sáng tạo của em.

Phương pháp giải:
Vẽ hình theo hướng dẫn.
Lời giải chi tiết:
Vẽ hình theo hướng dẫn.
Video hướng dẫn giải
Trả lời câu hỏi 1 trang 15 SGK Toán 5 Cánh diều
Đo độ dài bán kính, đường kính của mỗi hình tròn sau:

Phương pháp giải:
Đo độ dài bán kính, đường kính của mỗi hình tròn
Lời giải chi tiết:
- Hình tròn màu vàng:
Bán kính: 2 cm
Đường kính: 4 cm
- Hình tròn màu xanh:
Bán kính: 3 cm
Đường kính: 6 cm
Video hướng dẫn giải
Trả lời câu hỏi 2 trang 15 SGK Toán 5 Cánh diều
Hoàn thành bảng sau:

Phương pháp giải:
Trong một hình tròn, đường kính dài gấp 2 lần bán kính.
Lời giải chi tiết:

Video hướng dẫn giải
Trả lời câu hỏi 3 trang 15 SGK Toán 5 Cánh diều
Thực hành: Sử dụng compa để vẽ đường tròn.
a) Vẽ đường tròn tâm I, bán kính 2 cm.
b) Vẽ đường tròn tâm A, bán kính AB = 4 cm.
c) Vẽ đường tròn tâm M, đường kính CD = 5 cm.

Phương pháp giải:
Sử dụng compa để vẽ đường tròn.
Lời giải chi tiết:
a) Cách vẽ:
Vẽ điểm I.
Đo bán kính sao cho khoảng cách giữa 2 đầu compa là độ dài bán kính (2 cm)
Đặt đầu nhọn của compa vào tâm đường tròn (điểm I). Đầu chì compa vạch trên tờ giấy tạo thành đường tròn.

b) Cách vẽ:
Vẽ đoạn thẳng AB dài 4 cm.
Đo bán kính sao cho khoảng cách giữa 2 đầu compa là độ dài bán kính AB (4 cm)
Đặt đầu nhọn của compa vào tâm đường tròn (điểm A). Đầu chì compa vạch trên tờ giấy tạo thành đường tròn.

c) Đường kính CD = 5 cm nên bán kính của đường tròn là 2,5 cm.
Cách vẽ:
Vẽ đoạn thẳng CD dài 5 cm.
Lấy điểm M sao cho MC = MD = 2,5 cm
Đo bán kính sao cho khoảng cách giữa 2 đầu compa là độ dài bán kính MD hoặc MC (2,5 cm)
Đặt đầu nhọn của compa vào tâm đường tròn (điểm M). Đầu chì compa vạch trên tờ giấy tạo thành đường tròn.

Video hướng dẫn giải
Trả lời câu hỏi 4 trang 16 SGK Toán 5 Cánh diều
a) Quan sát phần tô màu của các hình tròn sau rồi nêu nhận xét:

b) Phần đã tô màu của mỗi hình tròn sau có phải hình quạt tròn không?

Phương pháp giải:
a) Quan sát và nhận xét.
b) Dựa vào nhận xét và nêu câu trả lời.
Lời giải chi tiết:
a) Phần đã tô màu giới hạn bởi hai bán kính có dạng hình quạt tròn.
b) Phần đã tô màu của hình tròn: A, E là hình quạt tròn.
Video hướng dẫn giải
Trả lời câu hỏi 5 trang 16 SGK Toán 5 Cánh diều
a) Vẽ hình theo hướng dẫn sau:

b) Vẽ trang trí hình tròn theo ý tưởng sáng tạo của em.

Phương pháp giải:
Vẽ hình theo hướng dẫn.
Lời giải chi tiết:
Vẽ hình theo hướng dẫn.
Bài 54 Toán lớp 5 chương trình Cánh Diều là một bước khởi đầu quan trọng trong việc làm quen với các khái niệm cơ bản của hình học, cụ thể là hình tròn và đường tròn. Bài học này không chỉ cung cấp kiến thức lý thuyết mà còn rèn luyện kỹ năng nhận biết, phân tích và vận dụng kiến thức vào giải quyết các bài tập thực tế.
Sau khi học xong Bài 54, học sinh có thể:
Bài 54 được chia thành các phần chính sau:
Dưới đây là giải chi tiết các bài tập trong SGK Cánh Diều:
Vẽ một hình tròn có tâm O, bán kính 3cm. Đặt tên các điểm A, B, C nằm trên đường tròn. Nối OA, OB, OC. Em hãy đo độ dài OA, OB, OC và so sánh.
Giải:
Sau khi vẽ hình tròn và đo độ dài OA, OB, OC, ta thấy OA = OB = OC = 3cm. Điều này chứng tỏ tất cả các điểm trên đường tròn đều cách đều tâm O.
Quan sát hình vẽ và cho biết:
a) Điểm nào là tâm của hình tròn?
b) Đo độ dài đoạn thẳng AB và so sánh với độ dài đoạn thẳng CD.
Giải:
a) Dựa vào hình vẽ, ta xác định được tâm của hình tròn là điểm O.
b) Sau khi đo độ dài đoạn thẳng AB và CD, ta thấy AB là đường kính của hình tròn, do đó AB dài hơn CD.
Một hình tròn có đường kính 10cm. Tính bán kính của hình tròn đó.
Giải:
Ta có công thức: Bán kính (r) = Đường kính (d) / 2
Thay d = 10cm vào công thức, ta được: r = 10cm / 2 = 5cm
Vậy bán kính của hình tròn là 5cm.
Ngoài kiến thức trong SGK, học sinh có thể tìm hiểu thêm về:
Để củng cố kiến thức, học sinh có thể làm thêm các bài tập sau:
Hy vọng với những kiến thức và bài giải chi tiết trên, các em học sinh sẽ nắm vững bài học Toán lớp 5 Bài 54: Hình tròn, Đường tròn - SGK Cánh Diều và đạt kết quả tốt trong học tập.