Chào mừng bạn đến với bài học lý thuyết về các hình đặc biệt trong chương trình Toán 6 Chân trời sáng tạo. Bài học này sẽ cung cấp cho bạn kiến thức nền tảng về các hình chữ nhật, hình thoi, hình bình hành và hình thang cân, giúp bạn hiểu rõ các tính chất, dấu hiệu nhận biết và ứng dụng của chúng trong giải toán.
Chúng ta sẽ cùng nhau khám phá định nghĩa, các yếu tố cơ bản, tính chất quan trọng và các bài tập minh họa để bạn có thể tự tin áp dụng kiến thức vào thực tế.
Lý thuyết Hình chữ nhật- Hình thoi- Hình bình hành- Hình thang cân Toán 6 Chân trời sáng tạo ngắn gọn, đầy đủ, dễ hiểu
1. Nhận biết hình chữ nhật
Hình chữ nhật \(ABCD\) có:
- Bốn đỉnh A, B, C, D
- Hai cặp cạnh đối diện bằng nhau: \(AB = CD;\,\,BC = AD\).
- Hai cặp cạnh đối diện song song: AB song song với CD; BC song song với AD.
- Bốn góc ở đỉnh A, B, C, D bằng nhau và bằng góc vuông.
- Hai đường chéo bằng nhau và cắt nhau tại trung điểm của mỗi đường:
\(AC = BD\) và \(OA = OC;\,\,OB = OD\).
2.Cách vẽ hình chữ nhật
Bước 1. Vẽ theo một cạnh góc vuông của ê ke đoạn thẳng AB có độ dài bằng 6 cm
Bước 2. Đặt đỉnh góc vuông của ê ke trùng với điểm A và một cạnh ê ke nằm trên AB, vẽ theo cạnh kia của ê ke đoạn thẳng AD có độ dài bằng 9 cm
Bước 3. Xoay ê ke rồi thực hiện tương tự như ở Bước 2 để được cạnh BC có độ dài bằng 9 cm
Bước 4. Vẽ đoạn thẳng CD.
1. Nhận biết hình thoi
Hình thoi ABCD có:
- Bốn đỉnh A, B, C, D.
- Bốn cạnh bằng nhau: \(AB = BC = CD = DA;\)
- Hai cạnh đối AB và CD, AD và BC song song với nhau.
- Hai đường chéo AC và BD vuông góc với nhau.
2. Vẽ hình thoi
Ví dụ: Dùng thước và compa vẽ hình thoi \(ABCD\), biết \(AB = 5\,cm\) và \(AC = 8\,cm\).
Bước 1. Dùng thước vẽ đoạn thẳng \(AC = 8\,cm\)
Bước 2. Dùng compa vẽ một phần đường tròn tâm A bán kính \(5\,cm\).
Bước 3.Dùng compa vẽ một phần đường tròn tâm C bán kính \(5\,cm\); phần đường tròn này cắt phần đường tròn tấm A vẽ ở Bước 2 tại các điểm B và D.
Bước 4. Dùng thước vẽ các đoạn thẳng AB, BC, CD, DA.
1.Nhận biết hình bình hành
Hình bình hành ABCD có:
- Bốn đỉnh A, B, C, D.
- Hai cặp cạnh đối diện bằng nhau: \(AB = CD;\,BC = AD\).
- Hai cặp cạnh đối diện song song: \(AB\) song song với \(CD\); \(BC\) song song với \(AD\).
- Hai đường chéo cắt nhau tại trung điểm của mỗi đường: \(OA = OC;\,OB = OD.\)
- Hai góc ở các đỉnh A và C bằng nhau; hai góc ở các đỉnh B và D bằng nhau.
2.Cách vẽ hình bình hành
Cách vẽ hình bình hành có hai cạnh là a và b:
Bước 1: Vẽ đoạn thẳng \(AB = a\left( {cm} \right)\)
Bước 2: Vẽ đường thẳng đi qua \(B\). Lấy điểm \(C\) trên đường thẳng đó sao
cho \(BC = b\left( {cm} \right)\)
Bước 3: Vẽ đường thẳng đi qua \(A\) và song song với cạnh \(BC\), đường thẳng qua \(C\) và song song với \(AB\). Hai đường thẳng này cắt nhau tại \(D\), ta được hình bình hành \(ABCD\).
1. Nhận biết hình thang cân
Hình thang cân \(MNPQ\) có:
Hai cạnh cạnh bên song song: \(MN\) song song với \(PQ\).
- Hai cạnh bên bằng nhau: \(MQ = NP\).
- Hai đường chéo bằng nhau: \(MP = NQ\).
- Hai góc kề với cạnh cạnh bên \(PQ\) bằng nhau, tức là hai góc \(NPQ\) và \(PQM\) bằng nhau; hai góc kề với cạnh bên \(MN\) bằng nhau, tức là hai góc \(QMN\) và \(MNP\) bằng nhau.
2.Cách gấp hình thang cân
Bước 1: Gấp đôi một tờ giấy hình chữ nhật
Bước 2: Vẽ một đoạn thẳng nối hai điểm tùy ý trên hai cạnh đối diện (Cạnh không chứa nếp gấp). Cắt theo đường nét đứt như hình minh họa.
Bước 3: Mở tờ giấy ra ta được một hình thang cân.
Trong chương trình Toán 6, việc nắm vững kiến thức về các hình học cơ bản như hình chữ nhật, hình thoi, hình bình hành và hình thang cân là vô cùng quan trọng. Đây là nền tảng để học các kiến thức nâng cao hơn trong các lớp học tiếp theo. Bài viết này sẽ cung cấp một cách đầy đủ và chi tiết về lý thuyết của các hình này, theo chương trình Chân trời sáng tạo.
Định nghĩa: Hình chữ nhật là hình tứ giác có bốn góc vuông.
Tính chất:
Dấu hiệu nhận biết:
Định nghĩa: Hình thoi là hình tứ giác có bốn cạnh bằng nhau.
Tính chất:
Dấu hiệu nhận biết:
Định nghĩa: Hình bình hành là hình tứ giác có các cạnh đối song song.
Tính chất:
Dấu hiệu nhận biết:
Định nghĩa: Hình thang cân là hình thang có hai cạnh bên bằng nhau.
Tính chất:
Dấu hiệu nhận biết:
Hình chữ nhật, hình thoi và hình vuông đều là các trường hợp đặc biệt của hình bình hành. Hình vuông vừa là hình chữ nhật, vừa là hình thoi. Hình thang cân là một loại hình thang đặc biệt.
Để hiểu rõ hơn về lý thuyết, chúng ta hãy cùng giải một số bài tập sau:
Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những kiến thức cơ bản và hữu ích về lý thuyết Hình chữ nhật, Hình thoi, Hình bình hành, Hình thang cân Toán 6 Chân trời sáng tạo. Chúc bạn học tập tốt!
