Chào mừng các em học sinh đến với bài học về Lý thuyết Tập hợp R các số thực trong chương trình Toán 7 Cánh diều. Bài học này sẽ cung cấp cho các em những kiến thức cơ bản và quan trọng về tập hợp số thực, bao gồm số hữu tỉ và số vô tỉ.
Giaibaitoan.com tự hào là nền tảng học toán online uy tín, mang đến cho các em những bài giảng chất lượng, dễ hiểu và nhiều bài tập thực hành để củng cố kiến thức.
I. Tập hợp số thực
I. Tập hợp số thực
1. Số thực
* Số hữu tỉ và số vô tỉ gọi chung là số thực
* Tập hợp các số thực được kí hiệu là R.
2. Biểu diễn thập phân của số thực

II. Biểu diễn số thực trên trục số
+ Trong tập số thực cũng có các phép toán với các tính chất như trong tập số hữu tỉ.
* Trục số thực được biểu diễn bởi 1 số điểm trên trục số. Ngược lại, mỗi điểm trên trục số đều biểu diễn một số thực.

Chú ý: Các số thực lấp đầy trục số.
III. Số đối của một số thực
+ Mỗi số thực a đều có một số đối là –a
+ Trên trục số, 2 điểm biểu diễn 2 số thực đối nhau a và –a nằm về 2 phía khác nhau so với điểm O và có cùng khoảng cách đến O.
+ Số đối của số 0 là 0

Ví dụ: -\(\sqrt 5 \) là số đối của \(\sqrt 5 \)
IV. So sánh hai số thực
1. So sánh 2 số thực
+ Với 2 số thực a và b bất kì, ta luôn có hoặc a = b, hoặc a < b, hoặc a > b
+ Cho 3 số thực a, b, c. Nếu a < b; b < c thì a < c ( Tính chất bắc cầu)
+ Các số thực lớn hơn 0 gọi là các số thực dương.
+ Các số thực nhỏ hơn 0 gọi là các số thực âm.
+ Số 0 không là số thực âm, cũng không là số thực dương.
2. Cách so sánh hai số thực:
Ta viết chúng về cùng dạng phân số (hoặc dạng số thập phân) rồi so sánh chúng.
* Các số thực đều viết được dưới dạng số thập phân ( hữu hạn hay vô hạn). Ta có thể so sánh 2 số thực tương tự như so sánh số thập phân.
Ví dụ:
0,322 … < 0,324… nên 0,3(2) < 0,324…
Chú ý: Nếu 0 < a < b thì \(\sqrt a < \sqrt b \)
Ví dụ: Vì 3 < 4 nên \(\sqrt 3 < \sqrt 4 = 2\)
3. Minh họa trên trục số
* Trên trục số nằm ngang:
+ Nếu a < b thì điểm a nằm bên trái điểm b
+ Nếu điểm a nằm bên trái điểm b thì a < b
+ Các điểm nằm bên trái gốc O biểu diễn số hữu tỉ âm; các điểm nằm bên phải gốc O biểu diễn số hữu tỉ dương.
* Trên trục số thẳng đứng:
+ Nếu a < b thì điểm a nằm phía dưới điểm b
+ Nếu điểm a nằm phía dưới điểm b thì a < b
+ Các điểm nằm phía dưới gốc O biểu diễn số hữu tỉ âm; các điểm nằm phía trên gốc O biểu diễn số hữu tỉ dương.

Trong chương trình Toán 7, việc nắm vững kiến thức về tập hợp số thực R là vô cùng quan trọng. Tập hợp R bao gồm tất cả các số thực, được chia thành hai loại chính: số hữu tỉ và số vô tỉ. Bài viết này sẽ đi sâu vào lý thuyết về tập hợp R, giúp các em hiểu rõ hơn về các khái niệm, tính chất và ứng dụng của nó.
Số hữu tỉ là số có thể biểu diễn dưới dạng phân số a/b, trong đó a và b là các số nguyên và b khác 0. Ví dụ: 1/2, -3/4, 5, 0. Các số hữu tỉ có thể được biểu diễn dưới dạng số thập phân hữu hạn hoặc số thập phân vô hạn tuần hoàn.
Số vô tỉ là số không thể biểu diễn dưới dạng phân số a/b. Ví dụ: √2, π, e. Các số vô tỉ có dạng số thập phân vô hạn không tuần hoàn.
Tập hợp số thực R là tập hợp bao gồm tất cả các số hữu tỉ và số vô tỉ. Ký hiệu: R = Q ∪ I, trong đó Q là tập hợp số hữu tỉ và I là tập hợp số vô tỉ.
Các tính chất của tập hợp số thực:
Mỗi số thực đều có thể được biểu diễn bằng một điểm trên trục số. Trục số là một đường thẳng, trên đó ta chọn một điểm làm gốc (thường là số 0), một chiều dương và một đơn vị đo. Số thực dương nằm bên phải gốc, số thực âm nằm bên trái gốc.
Để so sánh hai số thực a và b, ta thực hiện như sau:
Các phép toán cộng, trừ, nhân, chia đều được định nghĩa trên tập hợp số thực. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng phép chia cho 0 không xác định.
Ví dụ 1: Số 3.14 là số hữu tỉ hay số vô tỉ?
Số 3.14 là số thập phân hữu hạn, do đó nó là số hữu tỉ.
Ví dụ 2: Số √3 là số hữu tỉ hay số vô tỉ?
Số √3 là số thập phân vô hạn không tuần hoàn, do đó nó là số vô tỉ.
Bài 1: Điền vào chỗ trống:
a) Số -2/3 là số ...
b) Số π là số ...
Bài 2: So sánh các số thực sau: 2.5 và 2.4
Bài 3: Thực hiện các phép tính sau:
a) 1/2 + 3/4
b) 5 - 2.5
Hi vọng bài viết này đã giúp các em hiểu rõ hơn về Lý thuyết Tập hợp R các số thực Toán 7 Cánh diều. Việc nắm vững kiến thức này là nền tảng quan trọng để các em học tốt các bài học tiếp theo trong chương trình Toán 7. Chúc các em học tập tốt!