Chào mừng các em học sinh đến với lời giải chi tiết bài tập 5 trang 110 SGK Toán 9 tập 1 - Cánh diều. Tại giaibaitoan.com, chúng tôi cung cấp đáp án và phương pháp giải bài tập một cách dễ hiểu, giúp các em nắm vững kiến thức và tự tin hơn trong quá trình học tập.
Bài tập 5 thuộc chương trình học Toán 9 tập 1, tập trung vào việc vận dụng các kiến thức về hàm số bậc nhất và ứng dụng thực tế. Chúng tôi sẽ hướng dẫn các em từng bước giải quyết bài toán, từ việc phân tích đề bài đến việc trình bày lời giải hoàn chỉnh.
Cho đường tròn (left( {O;R} right)) đường kính (AB) và các đường thẳng (m,n,p) lần lượt tiếp xúc với đường tròn tại (A,B,C) (Hình 43). Chứng minh: a) (AD + BE = DE); b) (widehat {COD} = frac{1}{2}widehat {COA}) và (widehat {COE} = frac{1}{2}widehat {COB}); c) Tam giác (ODE) vuông; d) (frac{{OD.OE}}{{DE}} = R).
Đề bài
Cho đường tròn \(\left( {O;R} \right)\) đường kính \(AB\) và các đường thẳng \(m,n,p\) lần lượt tiếp xúc với đường tròn tại \(A,B,C\) (Hình 43).

Chứng minh:
a) \(AD + BE = DE\);
b) \(\widehat {COD} = \frac{1}{2}\widehat {COA}\) và \(\widehat {COE} = \frac{1}{2}\widehat {COB}\);
c) Tam giác \(ODE\) vuông;
d) \(\frac{{OD.OE}}{{DE}} = R\).
Video hướng dẫn giải
Phương pháp giải - Xem chi tiết
Dựa vào tính chất tiếp tuyến để chứng minh.
Lời giải chi tiết
a) Do \(DC,DA\) cùng là tiếp tuyến của đường tròn \(\left( O \right)\) nên \(DA = DC\).
Do \(EC,EB\) cùng là tiếp tuyến của đường tròn \(\left( O \right)\) nên \(CE = BE\).
Lại có: \(DC + CE = DE\) suy ra \(DA + EB = DE\).
b) Do \(DC,DA\) cùng là tiếp tuyến của đường tròn \(\left( O \right)\) nên \(OD\) là tia phân giác của góc \(COA\).
Suy ra \(\widehat {COD} = \frac{1}{2}\widehat {COA}\).
Do \(EC,EB\) cùng là tiếp tuyến của đường tròn \(\left( O \right)\) nên \(OE\) là tia phân giác của góc \(COB\).
Suy ra \(\widehat {COE} = \frac{1}{2}\widehat {COB}\).
c) Ta có: \(\widehat {COA} + \widehat {COB} = 180^\circ \) (hai góc kề bù).
Suy ra \(\frac{1}{2}\left( {\widehat {COA} + \widehat {COB}} \right) = \frac{1}{2}.180^\circ = 90^\circ\)
Do đó \(\frac{1}{2}\widehat {COA} + \frac{1}{2}\widehat {COB} = 90^\circ .\)
Mà \(\widehat {COD} = \frac{1}{2}\widehat {COA}\),\(\widehat {COE} = \frac{1}{2}\widehat {COB}\) nên \(\widehat {COD} + \widehat {COE} = 90^\circ \) hay \(\widehat {DOE} = 90^\circ \).
Vậy tam giác \(ODE\) vuông tại \(O\).
d) Vì \(DE\) là tiếp tuyến của \((O)\) nên \(DE \perp CO\)
Suy ra \( \widehat{DCO} = 90^\circ\)
Xét \(\Delta ODE\) và \(\Delta CDO\) có:
\(\widehat{DOE} = \widehat{DCO} = 90^\circ\)
\(\widehat{ODE}\) (góc chung)
suy ra \(\Delta ODE \backsim \Delta CDO\) (g.g)
Do đó \( \frac{OE}{OC} = \frac{DE}{OD}\)
Dẫn đến \(OE \cdot OD = DE \cdot OC\)
Suy ra \(\frac{{OD.OE}}{{DE}} = OC\).
hay \(\frac{{OD.OE}}{{DE}} = R\). (đpcm)
Bài tập 5 trang 110 SGK Toán 9 tập 1 - Cánh diều yêu cầu học sinh vận dụng kiến thức về hàm số bậc nhất để giải quyết một bài toán thực tế. Bài toán thường liên quan đến việc xác định hàm số biểu diễn mối quan hệ giữa hai đại lượng và sử dụng hàm số để dự đoán giá trị.
Trước khi bắt đầu giải bài tập, điều quan trọng là phải đọc kỹ đề bài và xác định rõ các thông tin đã cho và yêu cầu của bài toán. Xác định các đại lượng liên quan và mối quan hệ giữa chúng. Ví dụ, đề bài có thể cho biết giá trị của một đại lượng tại một thời điểm nhất định và yêu cầu tìm giá trị của đại lượng khác tại một thời điểm khác.
Sau khi phân tích đề bài, bước tiếp theo là xác định hàm số biểu diễn mối quan hệ giữa hai đại lượng. Hàm số thường có dạng y = ax + b, trong đó y là đại lượng phụ thuộc, x là đại lượng độc lập, a là hệ số góc và b là tung độ gốc. Để xác định các hệ số a và b, chúng ta cần sử dụng các thông tin đã cho trong đề bài.
Giả sử đề bài cho biết: Khi x = 1, y = 2 và khi x = 2, y = 4. Để tìm hàm số, chúng ta có thể giải hệ phương trình sau:
Giải hệ phương trình này, ta được a = 2 và b = 0. Vậy hàm số là y = 2x.
Sau khi xác định được hàm số, chúng ta có thể sử dụng nó để giải quyết bài toán. Ví dụ, nếu đề bài yêu cầu tìm giá trị của y khi x = 3, chúng ta chỉ cần thay x = 3 vào hàm số y = 2x để được y = 6.
Khi giải bài tập về hàm số bậc nhất, cần lưu ý các điểm sau:
Để củng cố kiến thức về hàm số bậc nhất, các em có thể làm thêm các bài tập tương tự trong SGK Toán 9 tập 1 - Cánh diều hoặc các tài liệu tham khảo khác. Việc luyện tập thường xuyên sẽ giúp các em nắm vững kiến thức và tự tin hơn trong quá trình học tập.
Bài tập 5 trang 110 SGK Toán 9 tập 1 - Cánh diều là một bài tập quan trọng giúp học sinh hiểu rõ hơn về hàm số bậc nhất và ứng dụng của nó trong thực tế. Bằng cách phân tích đề bài, xác định hàm số và áp dụng hàm số để giải quyết bài toán, các em có thể đạt được kết quả tốt nhất.
| Công thức | Mô tả |
|---|---|
| y = ax + b | Hàm số bậc nhất |
| a | Hệ số góc |
| b | Tung độ gốc |
Hy vọng với hướng dẫn chi tiết này, các em sẽ giải quyết thành công bài tập 5 trang 110 SGK Toán 9 tập 1 - Cánh diều. Chúc các em học tập tốt!