Logo Header
  1. Môn Toán
  2. Lý thuyết Một số hệ thức về cạnh và góc trong tam giác vuông Toán 9 Cánh diều

Lý thuyết Một số hệ thức về cạnh và góc trong tam giác vuông Toán 9 Cánh diều

Lý thuyết Một số hệ thức về cạnh và góc trong tam giác vuông Toán 9 Cánh diều

Chào mừng bạn đến với bài học lý thuyết về một số hệ thức quan trọng liên quan đến cạnh và góc trong tam giác vuông, chương trình Toán 9 Cánh diều. Bài học này sẽ cung cấp cho bạn những kiến thức nền tảng vững chắc để giải quyết các bài toán liên quan đến tam giác vuông một cách hiệu quả.

Chúng ta sẽ cùng nhau khám phá các định nghĩa, định lý và công thức cần thiết, đồng thời luyện tập thông qua các ví dụ minh họa cụ thể. Mục tiêu là giúp bạn hiểu rõ bản chất của các hệ thức và áp dụng chúng một cách linh hoạt trong quá trình học tập và làm bài tập.

1. Tính cạnh góc vuông theo cạnh huyền và tỉ số lượng giác của góc nhọn Trong tam giác vuông, mỗi cạnh góc vuông bằng cạnh huyền nhân với sin góc đối hoặc nhân với côsin góc kề. Cạnh góc vuông = (cạnh huyền ) × (sin góc đối) = (cạnh huyền ) × (cosin góc kề)

1. Tính cạnh góc vuông theo cạnh huyền và tỉ số lượng giác của góc nhọn

Trong tam giác vuông, mỗi cạnh góc vuông bằng cạnh huyền nhân với sin góc đối hoặc nhân với côsin góc kề.

Cạnh góc vuông = (cạnh huyền ) × (sin góc đối)

= (cạnh huyền ) × (cosin góc kề)

Ví dụ 1:

Lý thuyết Một số hệ thức về cạnh và góc trong tam giác vuông Toán 9 Cánh diều 1

Trong tam giác ABC vuông tại A, ta có:

\(\begin{array}{l}b = a.\sin B = a.\cos C;\\c = a.\sin C = a.\cos B.\end{array}\)

2. Tính cạnh góc vuông theo cạnh góc vuông còn lại và tỉ số lượng giác của góc nhọn

Trong tam giác vuông, mỗi cạnh góc vuông bằng cạnh góc vuông kia nhân với tang góc đối hoặc côtang góc kề.

Cạnh góc vuông = (cạnh góc vuông còn lại ) × (tan góc đối) 

= (cạnh góc vuông còn lại ) × (cot góc kề)

Ví dụ 2:

Lý thuyết Một số hệ thức về cạnh và góc trong tam giác vuông Toán 9 Cánh diều 2

Trong tam giác ABC vuông tại A, ta có:

\(\begin{array}{l}b = c.\tan B = c.\cot C;\\c = b.\tan C = b.\cot B.\end{array}\)

3. Áp dụng tỉ số lượng giác của góc nhọn để giải tam giác vuông

Giải tam giác vuông là tìm tất cả độ dài các cạnh và số đo các góc còn lại của tam giác đó.

Lý thuyết Một số hệ thức về cạnh và góc trong tam giác vuông Toán 9 Cánh diều 3

Chinh phục các kỳ thi Toán lớp 9 quan trọng với nội dung Lý thuyết Một số hệ thức về cạnh và góc trong tam giác vuông Toán 9 Cánh diều trong chuyên mục toán 9 sgk trên nền tảng toán math! Bộ bài tập toán trung học cơ sở, được biên soạn chuyên sâu, bám sát cấu trúc đề thi và chương trình sách giáo khoa hiện hành, cam kết tối ưu hóa toàn diện lộ trình ôn luyện. Qua đó, học sinh không chỉ củng cố vững chắc kiến thức mà còn thuần thục các dạng bài thi, tự tin đạt điểm cao, nhờ phương pháp tiếp cận trực quan, khoa học và mang lại hiệu quả học tập vượt trội.

Lý thuyết Một số hệ thức về cạnh và góc trong tam giác vuông Toán 9 Cánh diều

Tam giác vuông là một trong những hình cơ bản và quan trọng trong hình học. Việc nắm vững các hệ thức về cạnh và góc trong tam giác vuông là nền tảng để giải quyết nhiều bài toán thực tế và nâng cao kiến thức toán học.

I. Các khái niệm cơ bản về tam giác vuông

Tam giác vuông là tam giác có một góc bằng 90 độ. Cạnh đối diện với góc vuông được gọi là cạnh huyền, hai cạnh còn lại được gọi là cạnh góc vuông.

  • Cạnh huyền: Cạnh dài nhất trong tam giác vuông.
  • Cạnh góc vuông: Hai cạnh tạo thành góc vuông.
  • Góc nhọn: Góc có số đo nhỏ hơn 90 độ.
  • Góc tù: Góc có số đo lớn hơn 90 độ (tam giác tù không có trong phạm vi bài học này).

II. Tỉ số lượng giác của góc nhọn

Trong một tam giác vuông, tỉ số giữa các cạnh được gọi là tỉ số lượng giác. Các tỉ số lượng giác cơ bản bao gồm:

  • Sin (sin): Tỉ số giữa cạnh đối và cạnh huyền. sin α = Đối / Huyền
  • Cos (cos): Tỉ số giữa cạnh kề và cạnh huyền. cos α = Kề / Huyền
  • Tan (tan): Tỉ số giữa cạnh đối và cạnh kề. tan α = Đối / Kề
  • Cot (cot): Tỉ số giữa cạnh kề và cạnh đối. cot α = Kề / Đối

Trong đó α là góc nhọn trong tam giác vuông.

III. Các hệ thức lượng trong tam giác vuông

Các hệ thức lượng trong tam giác vuông liên hệ giữa các cạnh và góc của tam giác vuông. Một số hệ thức quan trọng bao gồm:

  1. Định lý Pytago: a2 + b2 = c2 (trong đó a, b là độ dài các cạnh góc vuông và c là độ dài cạnh huyền).
  2. Hệ thức giữa cạnh và hình chiếu:
    • a2 = c.b' (a là cạnh góc vuông, b' là hình chiếu của a lên cạnh huyền c)
    • b2 = c.a' (b là cạnh góc vuông, a' là hình chiếu của b lên cạnh huyền c)
  3. Hệ thức giữa đường cao và các đoạn thẳng trên cạnh huyền: h2 = a'.b' (h là đường cao hạ từ đỉnh góc vuông xuống cạnh huyền)
  4. Hệ thức liên hệ giữa các cạnh: 1/h2 = 1/a2 + 1/b2

IV. Ví dụ minh họa

Ví dụ 1: Cho tam giác ABC vuông tại A, AB = 3cm, AC = 4cm. Tính BC và sin B, cos B, tan B.

Giải:

  • Áp dụng định lý Pytago: BC = √(AB2 + AC2) = √(32 + 42) = 5cm
  • sin B = AC/BC = 4/5
  • cos B = AB/BC = 3/5
  • tan B = AC/AB = 4/3

Ví dụ 2: Cho tam giác ABC vuông tại A, đường cao AH = 2cm, BH = 1cm. Tính AB, AC, HC.

Giải:

  • Áp dụng hệ thức lượng: AB2 = BH.BC => AB = √(BH.BC)
  • Áp dụng hệ thức lượng: AC2 = CH.BC => AC = √(CH.BC)
  • Áp dụng hệ thức lượng: AH2 = BH.CH => CH = AH2/BH = 22/1 = 4cm
  • BC = BH + CH = 1 + 4 = 5cm
  • AB = √(1.5) = √5 cm
  • AC = √(4.5) = 2√5 cm

V. Bài tập vận dụng

Để củng cố kiến thức, bạn hãy tự giải các bài tập sau:

  • Bài 1: Cho tam giác ABC vuông tại A, AB = 5cm, AC = 12cm. Tính BC, sin B, cos B, tan B.
  • Bài 2: Cho tam giác ABC vuông tại A, đường cao AH = 6cm, BH = 4cm. Tính AB, AC, HC.

Hy vọng bài học này đã cung cấp cho bạn những kiến thức hữu ích về lý thuyết một số hệ thức về cạnh và góc trong tam giác vuông Toán 9 Cánh diều. Chúc bạn học tập tốt!

Tài liệu, đề thi và đáp án Toán 9