Bài học này cung cấp kiến thức nền tảng về cách lựa chọn biểu đồ phù hợp để biểu diễn và phân tích dữ liệu trong chương trình Toán 8. Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu các loại biểu đồ phổ biến và ứng dụng của chúng trong thực tế.
Giaibaitoan.com mang đến phương pháp học toán online hiệu quả, giúp học sinh dễ dàng tiếp thu kiến thức và tự tin giải quyết các bài toán.
Lựa chọn biểu đồ trong biểu diễn và phân tích dữ liệu như thế nào?
1. Các loại biểu đồ
Ta có thể dùng biểu đồ cột, biểu đồ cột kép, biểu đồ hình quạt tròn, biểu đồ đoạn thẳng để biểu điễn dữ liệu một cách trực quan
Ví dụ: Một câu lạc bộ hội họa đã theo dõi số thành viên của mình từ năm 2017 đến 2022.
Biểu đồ cột:
Biểu đồ cột kép:
Biểu đồ hình quạt tròn:
Biểu đồ đoạn thẳng:
Nhận xét: Mỗi loại biểu đồ có những ưu điểm và hạn chế riêng của nó.
Loại biểu đồ | Ưu điểm |
Biểu đồ cột | Dễ dàng so sánh các dãy số liệu chỉ liên quan đến một đặc tính. |
Biểu đồ cột kép | Dễ dàng so sánh các số liệu thuộc cùng một nhóm, dãy số liệu liên quan đến nhiều đặc tính |
Biểu đồ đoạn thẳng | Biểu thị rất trực quan xu hướng thay đổi của một đại lượng theo thời gian. Đoạn thẳng “đi lên” (“đi xuống”) cho biết đại lượng tăng (giảm). Đoạn thẳng càng “dốc” thì sự thay đổi càng lớn. |
Biểu đồ hình quạt tròn | Thể hiện tốt nhất tỉ lệ giữa các nhóm đối tượng với toàn thể tập hợp đối tượng điều tra. |
2. Lựa chọn biểu đồ, chuyển từ dạng biểu diễn này sang dạng biểu diễn kia
Khi phân tích dữ liệu, để khai thác ưu điểm của từng loại biểu đồ, nhiều khi ta phải chuyển từ bảng thống kê về biểu đồ hay ngược lại, hoặc phải chuyển từ biểu đồ dạng này về biểu đồ dạng kia.
Một dãy dữ liệu có thể được biểu diễn bằng những biểu đồ khác nhau. Để biểu diễn trực quan và tạo thuận lợi cho việc phân tích dữ liệu, ta cần biết chọn loại biểu đồ phù hợp với dữ liệu và phù hợp với mục đích phân tích dữ liệu.
Biểu đồ cột biểu diễn trực quan các số liệu được trình bày trong một bảng có 2 dòng hoặc 2 cột. Biểu đồ cột kép phù hợp với việc so sánh các số liệu được biểu diễn bởi một bảng có nhiều hơn 2 dòng và nhiều hơn 2 cột.
Biểu diễn và phân tích dữ liệu là một kỹ năng quan trọng trong toán học và nhiều lĩnh vực khác của cuộc sống. Việc lựa chọn biểu đồ phù hợp đóng vai trò then chốt trong việc truyền tải thông tin một cách hiệu quả và dễ hiểu. Bài viết này sẽ đi sâu vào lý thuyết lựa chọn biểu đồ trong chương trình SGK Toán 8, cung cấp kiến thức nền tảng và hướng dẫn áp dụng vào thực tế.
Dữ liệu có thể được biểu diễn dưới nhiều hình thức khác nhau, bao gồm bảng số, biểu đồ, đồ thị,… Mỗi hình thức biểu diễn có ưu và nhược điểm riêng, phù hợp với từng loại dữ liệu và mục đích sử dụng. Phân tích dữ liệu là quá trình tìm kiếm các thông tin hữu ích từ dữ liệu, giúp đưa ra các kết luận và quyết định chính xác.
Việc lựa chọn biểu đồ phù hợp phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm:
Dưới đây là một số gợi ý:
Ví dụ 1: Thống kê số lượng học sinh giỏi của các lớp trong một trường.
Loại biểu đồ phù hợp: Biểu đồ cột.
Ví dụ 2: Biểu diễn tỷ lệ phần trăm các loại phương tiện giao thông sử dụng trong một thành phố.
Loại biểu đồ phù hợp: Biểu đồ tròn.
Ví dụ 3: Biểu diễn sự thay đổi nhiệt độ trung bình hàng tháng trong một năm.
Loại biểu đồ phù hợp: Biểu đồ đường.
Hãy xác định loại biểu đồ phù hợp để biểu diễn các dữ liệu sau:
Lựa chọn biểu đồ phù hợp là một kỹ năng quan trọng trong việc biểu diễn và phân tích dữ liệu. Hiểu rõ các loại biểu đồ phổ biến và nguyên tắc lựa chọn sẽ giúp bạn truyền tải thông tin một cách hiệu quả và chính xác. Hãy luyện tập thường xuyên để nắm vững kiến thức này và áp dụng vào thực tế.
| Loại biểu đồ | Ứng dụng |
|---|---|
| Biểu đồ cột | So sánh các giá trị |
| Biểu đồ tròn | Biểu diễn tỷ lệ |
| Biểu đồ đường | Biểu diễn xu hướng |
| Nguồn: SGK Toán 8 | |
