Chào mừng bạn đến với bài học về lý thuyết Biểu diễn dữ liệu bằng bảng, biểu đồ trong chương trình Toán 8 - Kết nối tri thức tại giaibaitoan.com.
Bài học này sẽ cung cấp cho bạn những kiến thức cơ bản và quan trọng về cách trình bày dữ liệu một cách trực quan và dễ hiểu thông qua bảng và biểu đồ.
Lựa chọn biểu đồ tranh hay biểu đồ cột
1. Lựa chọn biểu đồ tranh hay biểu đồ cột
Có thể dùng biểu đồ tranh, biểu đồ cột để biểu diễn số lượng các loại đối tượng khác nhau. Tuy nhiên, khi dùng biểu đồ tranh mà phải vẽ rất nhiều biểu tượng thì ta nên dùng biểu đồ cột.
Ví dụ: Bảng thống kê số điều hòa (máy lạnh) bán được qua các năm của 1 siêu thị điện máy.
Năm | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 |
Số điều hòa bán được | 1000 | 1500 | 750 | 2000 | 3000 |
Bảng thống kê này có thể được biểu diễn bởi biểu đồ tranh và biểu đồ cột.
Biểu đồ tranh dưới đây cho biết số điều hòa (máy lạnh) bán được qua các năm của 1 siêu thị điện máy.

Biểu đồ cột dưới đây cho biết số điều hòa (máy lạnh) bán được qua các năm của 1 siêu thị điện máy.

2. Lựa chọn biểu đồ cột hay biểu đồ đoạn thẳng
Nếu muốn biểu diễn sự thay đổi của một đại lượng theo thời gian, ta dùng biểu đồ đoạn thẳng. Khi số lượng thời điểm quan sát ít, ta có thể biểu diễn bằng biểu đồ cột.
Ví dụ: Cho bảng nhiệt độ trung bình trong tuần (12/12/2022-18/12/2022) tại Thủ đô Hà Nội

Bảng thống kê này có thể được biểu diễn bởi biểu đồ cột hoặc biểu đồ đoạn thẳng.
Biểu đồ cột biểu thị nhiệt độ trung bình trong tuần (12/12/2022 – 18/12/2022) tại Thủ đô Hà Nội

Biểu đồ đoạn thẳng biểu thị nhiệt độ trung bình trong tuần (12/12/2022 – 18/12/2022) tại Thủ đô Hà Nội

Lựa chọn biểu đồ cột kép hay biểu đồ hình quạt tròn
Khi muốn so sánh hai tập dữ liệu với nhau ta dùng biểu đồ cột kép.
Ví dụ, ta có biểu đồ lượng mua mỗi năm tại Lai Châu và Cà Mau:

Khi muốn biểu diễn tỉ lệ các phần trong tổng thể ta dùng biểu đồ hình quạt tròn.
Ví dụ: Biểu đồ tỉ lệ phần trăm các loại vật nuôi tại nông trường Phong Phú


Biểu diễn dữ liệu là một kỹ năng quan trọng trong toán học và các lĩnh vực khoa học khác. Nó giúp chúng ta tổ chức, tóm tắt và trình bày thông tin một cách hiệu quả, từ đó dễ dàng phân tích và đưa ra kết luận.
Trong thực tế, chúng ta thường gặp phải các tập dữ liệu lớn và phức tạp. Việc nhìn vào một danh sách dài các con số có thể gây khó khăn trong việc tìm ra các xu hướng, mối quan hệ hoặc các điểm đặc biệt. Biểu diễn dữ liệu bằng bảng và biểu đồ giúp:
Bảng là một cách đơn giản và phổ biến để trình bày dữ liệu. Một bảng thường bao gồm các hàng và cột, trong đó mỗi hàng đại diện cho một đối tượng hoặc một quan sát, và mỗi cột đại diện cho một thuộc tính hoặc một biến.
Ví dụ: Bảng thống kê điểm kiểm tra Toán của một lớp học:
| Họ và tên | Điểm kiểm tra |
|---|---|
| Nguyễn Văn A | 8.5 |
| Trần Thị B | 9.0 |
| Lê Văn C | 7.5 |
Biểu đồ là một cách trực quan hơn để trình bày dữ liệu so với bảng. Có nhiều loại biểu đồ khác nhau, mỗi loại phù hợp với một loại dữ liệu và mục đích trình bày khác nhau.
Trong chương trình Toán 8 - Kết nối tri thức, bạn sẽ thường gặp các loại biểu đồ sau:
Để đọc và phân tích biểu đồ một cách hiệu quả, bạn cần:
Để củng cố kiến thức về lý thuyết Biểu diễn dữ liệu bằng bảng, biểu đồ, bạn có thể thực hành các bài tập sau:
Hy vọng bài học này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về lý thuyết Biểu diễn dữ liệu bằng bảng, biểu đồ SGK Toán 8 - Kết nối tri thức. Chúc bạn học tập tốt!