Chương trình Toán 8 Kết nối tri thức tập trung vào việc giúp học sinh làm quen với việc thu thập, tổ chức, trình bày và phân tích dữ liệu. Một phần quan trọng của chương trình này là Lý thuyết Phân tích số liệu thống kê dựa vào biểu đồ.
Giaibaitoan.com cung cấp tài liệu học tập đầy đủ và dễ hiểu, giúp các em học sinh nắm vững kiến thức nền tảng và áp dụng vào giải bài tập một cách hiệu quả.
Các lưu ý khi đọc và diễn giải biểu đồ
1. Các lưu ý khi đọc và diễn giải biểu đồ
Trong biểu đồ cột, khi gốc của trục đứng khác 0 thì tỉ lệ chiều cao của các cột không bằng tỉ lệ số liệu mà chúng biểu diễn.
Ví dụ:
Hai biểu đồ này biểu diễn cùng một dữ liệu.
Bảng thống kê về dữ liệu món ăn Việt Nam được ưa thích là:
Món ăn | Phở | Nem | Bánh mì |
Số lượt bình chọn | 972 | 987 | 955 |
Trong Biểu đồ a), cột màu xanh chiếm hơn 3,5 ô; cột màu vàng chiếm khoảng 1,5 ô.
Khi đó, tỉ lệ chiều cao giữa cột màu xanh và cột màu vàng trong Biểu đồ a) khoảng: \(\frac{{3,5}}{{1,5}} = \frac{7}{3} \approx 2,33\)
Tỉ lệ số lượt bình chọn nem và bánh mì là: \(\frac{{987}}{{955}} \approx 1,03\)
Do đó, tỉ lệ chiều cao giữa cột màu xanh và cột màu vàng không bằng tỉ lệ hai số mà chúng biểu diễn vì trong Biểu đồ a) người ta chia các giá trị từ 950 đến 990 (còn phần giá trị từ 0 đến 950 đã bị rút ngắn).
2. Đọc và phân tích số liệu từ biểu đồ
Chú ý: Khi phân tích số liệu, ta có thể kết hợp thông tin từ hai hay nhiều biểu đồ.
Để so sánh sự thay đổi theo thời gian của hai hay nhiều đại lượng, người ta thường biểu diễn chúng trên cùng biểu đồ.
Các biểu đồ sau cho biết cơ cấu năng lượng được khai thác, sản xuất trong nước các năm 2018 và 2019.
Các loại năng lượng | Than | Dầu thô | Khí thiên nhiên | Nhiên liệu sinh học |
Tỉ lệ (%) | 48,37 | 20,59 | 16,78 | 14,62 |
Sự thay đổi cơ cấu năng lượng được khai thác, sản xuất trong các nước năm 2019 so với năm 2018.
- Than giảm khoảng 0,03% (từ 48,37% xuống còn 45,02%);
- Dầu thô tăng khoảng 2,6% (từ 20,59% lên đến 23,19%);
- Khí thiên nhiên tăng khoảng 0,31% (từ 16,78% lên đến 17,09%);
- Nhiên liệu sinh học tăng khoảng 0,08% (từ 14,62% lên đến 14,70%).
Phân tích số liệu thống kê là một công cụ quan trọng trong toán học và đời sống, giúp chúng ta hiểu rõ hơn về các hiện tượng xung quanh. Trong chương trình Toán 8 Kết nối tri thức, học sinh sẽ được làm quen với các khái niệm cơ bản về thống kê, cách thu thập, tổ chức, trình bày và phân tích dữ liệu.
Bước đầu tiên trong phân tích số liệu thống kê là thu thập dữ liệu. Dữ liệu có thể thu thập từ nhiều nguồn khác nhau, như khảo sát, quan sát, hoặc các nguồn thông tin sẵn có. Sau khi thu thập, dữ liệu cần được tổ chức một cách hợp lý để dễ dàng phân tích.
Dữ liệu có thể được trình bày dưới nhiều hình thức khác nhau, như bảng, biểu đồ, hoặc đồ thị. Việc lựa chọn hình thức trình bày phù hợp sẽ giúp người đọc dễ dàng hiểu được thông tin.
Biểu đồ cột được sử dụng để so sánh các giá trị của dữ liệu. Mỗi cột đại diện cho một giá trị, và chiều cao của cột tương ứng với giá trị đó.
Biểu đồ tròn được sử dụng để thể hiện tỷ lệ của các phần trong tổng thể. Mỗi phần của hình tròn đại diện cho một giá trị, và diện tích của phần đó tương ứng với tỷ lệ của giá trị đó.
Biểu đồ đường thẳng được sử dụng để thể hiện sự thay đổi của dữ liệu theo thời gian. Các điểm trên đường thẳng đại diện cho các giá trị của dữ liệu tại các thời điểm khác nhau.
Sau khi trình bày dữ liệu, chúng ta có thể tiến hành phân tích để rút ra các kết luận. Một số công cụ thường được sử dụng trong phân tích dữ liệu bao gồm:
Giả sử chúng ta khảo sát 20 học sinh về số giờ học mỗi ngày và thu được kết quả sau:
| Số giờ học | Số học sinh |
|---|---|
| 1 | 5 |
| 2 | 8 |
| 3 | 7 |
Từ bảng trên, chúng ta có thể tính được số trung bình cộng là (1*5 + 2*8 + 3*7) / 20 = 2.2 giờ. Điều này cho thấy trung bình mỗi học sinh học 2.2 giờ mỗi ngày.
Phân tích số liệu thống kê có rất nhiều ứng dụng trong đời sống, như:
Hi vọng với những kiến thức trên, các em học sinh có thể nắm vững lý thuyết và áp dụng vào giải các bài tập về phân tích số liệu thống kê dựa vào biểu đồ trong SGK Toán 8 - Kết nối tri thức. Chúc các em học tốt!
